به بهانه‌ی دیدن یک عکس از آثار جنگ بوسنی بر ساختمان‌ها، از قفسه‌ی کتاب‌های خوانده شده «ر» را برای دوباره خواندن برداشتم؛ زندگی‌نامه‌ی شهید رسول حیدری، که کیلومترها و ماه‌ها دورتر از مرزهای ایران و جنگ تحمیلی، در بوسنی هرزگوین شهیده شده. برای این که خواندنم با دفعه‌ی قبل کمی متفاوت باشد تصمیم گرفتم از دل داستان کلیدواژه‌های شخصیتی قهرمانش را از کودکی تا اوج قهرمانی بیرون بکشم. نتیجه به لیستی از صفات آشنا و ساده تبدیل شد که بیش از حد تصورم از آن شگفت زده شدم: با مادرش رفیق بود/ به برخی دستورات مهم بی‌اعتنا بود و آن‌ها را برای خودش توجیه می‌کرد/ در گل کوچک هرطور شده بود گل می‌زد، حتی یکی!/ در هر جمعی وارد می‌شد، چند دقیقه بعد با همه رفیق بود/ حوصله‌ی کلاس درس را نداشت/ رک و صریح بود/ شلختگی‌اش دیگران را کلافه می‌کرد/ ریاضی‌اش را با دعا پاس می‌کرد/ گاهی تند و بی‌ملاحظه بود/ احساساتی و حساس به ظلم/ در جوانی، عشق کتاب‌های پلیسی را داشت/ مستعد در کار با آدم‌هایی که هیچ کس تحملشان را نداشت/ بی‌استعداد در قرائت قرآن با صوت/ در یادداشت‌هایش خوانده بودند مدام مردد بوده که کارش درست هست یا نه/ در جنگ‌ها همیشه نیروی آزاد بود و مسئولیت نمی‌گرفت تا کسی به او دستور ندهد/ یک جا بند نمی‌شد و بی‌قرار بود و ... هرچقدر هم بگویند و بگوییم این آدم‌ها، آسمانی و مافوق بشر بودند و دست ما بهشان نمی‌رسد، خودشان می‌زنند زیر کاسه و کوزه‌ی تمام این‌ حرف‌ها و ما را، اگر فقط ته دل و نوک سوزن از اراده‌مان با آن‌ها باشد، می‌گیرند و تا دیدن تصویر واقعی خودشان می‌برند. شهدایی که رفتارهای خارق العاده‌ای داشتند و به معنای واقعی کلمه خاص بوده‌اند، اکثریت این جماعت را تشکیل نمی‌دهند. بیشترشان آدم‌هایی با حداقل ویژگی‌های بارز بودند و مزیت رقابتی‌شان تنها نگاهی بوده که انتهای راه دوخته بودند. انقدر در این عمر کوتاه، آدم عادی شبیه به خودم و اطرافیان در زندگی نامه‌ی شهدا دیده‌ام که باورم شده با همه‌ی تفاوت‌هایی که در فضای اجتماعی و ابعاد شخصیتی‌مان با آن‌ها داریم، به مقصدی که رسیده‌اند خواهیم رسید؛ اگر قله‌ی بزرگی را در زندگی نشانه بگیریم و آرزوی فتح آن قله را به لیست کلیدواژه‌های شخصیتی‌مان اضافه کنیم.

لینک انتشار در روزنامه‌ی همشهری: اینجا

لینک انتشار در سایت شهید رسول حیدری: اینجا

تو با «حسین» فرق نداری فقط کمی

نامت غریب مانده میان غریب ها

آنقدر شعر از تو نگفتند شاعران

تا این که باز شد دهن نانجیب ها

*هوشنگ ابتهاج

پ.ن: شاعر شعر بالا نمی دانم کیست. اما هر که هست، دمش گرم...

دنیای ما برای نفس کشیدن چیزهای زیادی را کم دارد؛ مثل آدم‌هایی که بی هیچ پرستیژ و کلاس و فیس و افاده‌ای چهار زانو بشنینند روبروی دوربین صدا و سیما سرشان را بیاندازند پایین و در مورد پیشرفت عملیات جنگی صحبت کنند. همان آدم‌هایی که عملشان بزرگ‌تر از ادا و اطوارشان است و دماغشان را به سمت آسمان نمی‌گیرند وقتی دارند گزارش کار می‌دهند. آدم‌هایی که فکر می‌کنند همیشه کارهای بیشتری هست که باید انجام بدهند و به راحتی از خودشان راضی نمی‌شوند.

این را چند دقیقه پیش، وقتی که صیاد شیرازی را در یکی از مستندهای تلویزیونی دیدم، فهمیدم.

موی دختر کوچکمان به کمرش رسید

جان من به لب

تا از تو خبری به ما رسید

دروغکی گفتند زخمی شده‌ای که دق نکنیم

فکرش را هم نمی‌کردند که این اتفاق

دعای من بود که در حقت مستجاب شد

+ خودم را گذاشتم جایِ همسر «رسول حیدری». کتاب «ر» را به شما توصیه می‌کنم. :)